Wat zijn smetplekken en hoe worden ze veroorzaakt ?
Smetplekken met de medische naam intertrigo worden veroorzaakt door een gist, Candida Albicans. Er ontstaan rode vlekken van de huid voornamelijk in huidplooien zoals onder de borsten en in de liezen.
Voorkomen
Smetplekken is een veel voorkomende afwijking. Exacte gegevens hierover zijn niet bekend.
Ontstaanswijze van smetplekken
Door een combinatie van warmte, vocht en wrijving van huidplooien ontstaat er overgroei van de gist, candida albicans. Deze geeft vervolgens klachten. Candida albicans is bij iedereen op de huid aanwezig en geeft op zich geen klachten.
Voornamelijk ten gevolge van overgewicht, zware hangende borsten, dikken bovenbenen, overmatige transpiratie, nauwe kleding en onvoldoende hygiëne kan de gist gaan groeien en zo een ontsteking van de huid geven.
Vaak begint het met een klein rood plekje wat zich langzamerhand uitbreid tot grotere gebieden. Zo kan ook buiten de huidplooien roodheid ontstaan. Vaak is de huidafwijking wat vochtig, ziet er wat brokkelig en vuil wit uit. De afwijking breidt zich uit door eilandjes voor de kust, kleine rode plekjes die steeds groter worden en met elkaar vervloeien tot een grote rode plek. Ook tussen de vingers en tenen (vaak 3e en 4e vinger of teen), komt de afwijking voor, vaak ontstaat er dan een kloofje in het centrum van de huidplooi.
Wat zijn de klachten?
Smetplekken geven vaak klachten van jeuk en branderigheid. Als de infectie ernstiger wordt ontstaan kleine wondjes en kloofjes van de huid (vaak in het centrum van een huidplooi) en pijnklachten. Tevens kan een vieze geur ontstaan. Veel mensen schamen zich hiervoor en willen daarom liever niet de huisarts bezoeken.
Wat doet de huisarts aan smetplekken?
De huisarts zal eerst een aantal vragen stellen over de aard van gedragen kleding, hygiëne, en een aantal vragen die zouden kunnen wijzen op andere ziekten. Zo komen smetplekken ook voor bij suikerziekte (diabetes mellitus).
Daarna zal een lichamelijk onderzoek plaatsvinden. Ook andere huidafwijkingen kunnen op dezelfde plaatsen zich voordoen zoals erythrasma hetgeen scherp begrensd is zonder eilandjes voor de kust en vaak roodbruin van kleur.
Het beeld is voldoende om de diagnose te stellen, verder onderzoek is niet noodzakelijk mits er geen aanwijzingen zijn voor andere ziektes.
Preventie
Veel aandacht moet besteed worden aan de oorzaak van smetplekken. Gedacht moet worden aan gewichtsvermindering bij overgewicht, niet dragen van strakke kleding. Gebruik bij voorkeur katoenen ondergoed en kleding.
Lichaamshygiëne is zeer belangrijk, de huid moet dagelijks gewassen wordt. Teveel zeepgebruik echter kan door de lage zuurgraad het zuurgehalte van de huid verlagen en de kans op smetten weer vergroten. Babyzeep (pH-verlagend) en goed naspoelen en drogen (evt. föhnen) geven juist minder kans op smetten.
Behandeling van smetplekken
Naast bovengenoemde maatregelen die ook van belang zijn tijdens de behandeling, kunnen de huidplooien bedekt worden met scheurlinnen. Scheurlinnen kunt u maken van een goed gereinigd oud laken, hier reepjes van af te knippen en dit tussen de huidplooien te plaatsen om zo de huid droog te houden.
Bij een felrode en nattende huid gaat de voorkeur uit naar een schudmengsel zoals lotio alba.
Daarnaast kan anti gist crème gebruikt worden, zoals Miconazol, hetgeen vrij verkrijgbaar is bij de apotheek of drogist.
