Artrose
Wat zijn symptomen van artrose en wat zijn oorzaken van artrose? Artrose is een vorm van reuma. Is artrose te voorkomen? Hoe behandel je artrose?
Wat is artrose?
Artrose reuma
Artrose is een van de vele vormen van reuma. Artrose is een relatief bekende vorm van reuma.
Artrose kraakbeen
Artrose is een aandoening aan het kraakbeen in gewrichten. De aandoening komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Als iemand artrose heeft betekent dit dat meer gewrichtskraakbeen verdwijnt dan het lichaam produceert. Het kraakbeen wordt slechter en in sommige gevallen verdwijnt het kraakbeen geheel. Ook de vloeistof die in gewrichten aanwezig is, ook wel synovia genaamd, neemt af bij artrose. Het gevolg hiervan is dat het gewricht waar de vloeistof afneemt minder soepel zal draaien en slechter schokken kan absorberen. De verslechtering van het kraakbeen en vermindering van de vloeistof in de gewrichten zorgen ervoor dat botten over elkaar gaan schuren, wat zeer pijnlijk is.
Artrose bij dieren
Artrose komt ook bij dieren voor. Zo kan een paar, een hond of een kat bijvoorbeeld ook artrose ontwikkelen. Wetenschappers hebben zelfs kenmerken van artrose gevonden bij dinosauriërs.
In welke gewrichten komt artrose voor?
Waar komt artrose voor? Artrose komt in vele gewrichten voor. Op deze pagina wordt aandacht besteed aan artrose in de handen, knie, nek, schouder, heupen, rug, vingers en enkel.
Artrose handen
Een plek waar artrose vaak voorkomt is in de handen. Dit is erg lastig, omdat je je handen vaak gebruikt voor allerlei dagelijkse bezigheden. Artrose in de handen ontwikkelt zich meestal op drie plaatsen. Artrose komt voor in de duimbasis, waar de pols en de duim bij elkaar komen. Ook komt artrose voor bij het gewricht dat vlak voor de vingertop zit. Verder komt artrose voor het gewricht dat in het midden van een vinger zit. Artrose kan zich ook bij de pols ontwikkelen.
Artrose knie
Ook in de knie kan artrose ontwikkelen. Artrose in de knie wordt vaak veroorzaakt door een ongeluk waarbij de knie wordt gebroken tot in het kraakbeen van de knie. Artrose kan ook voorkomen als de meniscus volledig is verwijderd of als een infectie optreedt bij een kapotte knieband.
Artrose nek
Artrose kan ook in de nek voorkomen, bijvoorbeeld als gevolg van een whiplash. Je hebt dan last van nekpijn.
Artrose schouder
De schouder kan worden aangedaan door artrose. De schouder kan slijten, waardoor artrose ontwikkelt met de pijnlijke gevolgen die daarbij horen. Door de artrose zal de schouder zeer slecht kunnen gaan functioneren, zelfs op jonge leeftijd. Bij schouders is het mogelijk om een schouderprothese te nemen tegen de artrose.
Artrose heupen
In de heupen kan men artrose ontwikkelen. Een heup bestaat uit een heupkop en een heupkom. Op de heupkop zit een laagje kraakbeen. Wanneer dit laagje slijt, zal dit vaak door heupartrose komen.
Artrose rug
Artrose in de rug is het slijten of veranderen van het kraakbeen in de ruggewrichten. Op de ruggewrichten zit een laagje kraakbeen, dat bij artrose dunner wordt, maar ook in gladheid afneemt. het is zelfs mogelijk dat artrose in de rug ervoor zorgt dat er geen kraakbeen meer overblijft in de rug. Door rugartrose kunnen pijnlijke uitstulpsels worden gevormd op de ruggewrichten en het gewrichtsbot in de rug breder worden.
Artrose vingers
Artrose kan voorkomen in de vingers. In de vingers kan je artrose vooral vinden in het gewricht dat direct onder de vingertop zit. Ook in het middelste gewricht van de vinger kan artrose voorkomen.
Artrose enkel
Het is ook mogelijk om last van artrose in de enkel te hebben. In vergelijking tot artrose in de heup en in de knie komt artrose in de enkel minder vaak voor, maar dit doet er niet aan af dat artrose in de enkel zeer nadelige gevolgen kan hebben. Doordat men pijn en stramheid in de enkel krijgt door de artrose, wordt het lastig om balans en evenwicht te houden. In verhouding met artrose in andere gewrichten is artrose in de enkel minder pijnlijk.
Oorzaken artrose
De oorzaak van artrose is onbekend. Wel zijn er een aantal factoren die risicofactoren vormen die kunnen leiden tot artrose. De risicofactoren van artrose worden hieronder weergegeven:
Overgewicht
Ondanks dat de oorzaak van artrose onbekend is, is wetenschappelijk aangetoond dat overgewicht of obesitas vaak leidt tot artrose in knieën, enkels en heupen.
Trauma
Gewrichten die beschadigd zijn, bijvoorbeeld door sportletsel ontwikkelen eerder artrose.
Chronische overbelasting gewrichten
Ook chronische overbelasting van gewrichten kan leiden tot artrose. Denk aan zware, intensieve sporten, maar ook zware fysieke arbeid, waar je bijvoorbeeld veel moet tillen en soms op een verkeerde manier.
Erfelijkheid
Erfelijkheid is ook een factor voor artrose. Ondanks dat artrose uiteindelijk bij ieder mens in een zekere mate voorkomt, kan erfelijkheid een factor zijn die de snelheid waarin artrose ontstaat versnelt.
Ontstekingsreactie
Ook een ontstekingsreactie in het lichaam kan artrose veroorzaken, naast overbelasting van gewrichten of beschadiging van gewrichten. De afbraak van het kraakbeen in gewrichten kan sneller gaan door een ontstekingsreactie.
Symptomen en klachten van artrose
Hieronder wordt een overzicht gegeven van de symptomen van artrose. Artrose kan zorgen voor symptomen als pijn, stramheid en stijfheid, bewegingsbeperkingen in gewrichten, krakend geluid bij beweging van gewrichten en gewrichtsontstekingen.
Pijn
Pijn is een van de eerste symptomen van artrose. De pijn vindt vooral plaats bij beweging en belasting van het aangedane gewricht. Vaak voel je vooral pijn als je een gewricht beweegt na een periode van rust.
Stramheid en stijfheid
Mensen die lijden aan artrose merken dat het gewricht waar de artrose voorkomt stram en stijf aanvoelt tijdens beweging van het gewricht. Vooral in de ochtend voelen de aangedane gewrichten stram en stijf aan, nadat ze enige tijd niet bewogen zijn. Als de artrose ernstig is, dan kan een krakend gevoel ontstaan.
Bewegingsbeperkingen gewrichten
Pijnlijke, stramme en stijve gewrichten zorgen er bij artrose voor dat het bewegen van gewrichten moeilijker wordt. Per gewricht kan de moeilijkheid van de beweging verschillend zijn, omdat de spieren rondom de gewrichten mede een rol spelen.
Instabiliteit
Bij artrose in de rug, enkel, heupen en bijvoorbeeld de knie, kan instabiliteit optreden door de bewegingsbeperkingen van de gewrichten.
Krakend geluid bij beweging gewrichten
Naast een krakend gevoel bij het bewegen van gewrichten kan bij artrose ook zogenaamde crepitatie ontstaan. Crepitatie houdt in dat beweging van de aangedane gewrichten voor een krakend geluid zorgt. Krakende gewrichten komen echter niet alleen voor bij gewrichten met artrose maar ook bij normale gewrichten en het geluid geeft geen indicatie over hoe erg de artrose is.
Gewrichtsontstekingen
Bij artrose kan vooral in vingers en knieën een ontstekingsreactie ontstaan. Deze ontstekingsreactie in de gewrichten wordt bij artrose vaak veroorzaakt door veranderingen in het kraakbeen en vrijkomende kraakbeendeeltjes. Als gevolg van de ontsteking zal het gewricht warm en gezwollen worden en pijn gaan doen.
Behandeling artrose
Het probleem bij artrose is dat het lichaam zich tegen de artrose probeert te beschermen door stramheid, pijn en andere beperkingen, zoals gezwollen gewrichten, terwijl het niet bewegen van de gewrichten de ziekte erger maakt. Daarom moeten de gewrichten zoveel mogelijk worden bewogen op momenten dat u geen pijn lijdt. Het is wel verstandig om de gewrichten niet te zwaar te belasten als u ze beweegt.
Beweging en sport artrose
Als u lijdt aan artrose, dan is het verstandig om te blijven bewegen. Het is aan te raden om bijvoorbeeld regelmatig te zwemmen, fietsen of wandelen. Sporten als fitness, dans en tai-chi helpen ook tegen artrose. Het is minder verstandig om sporten als voetbal, tennis, squash of badminton te gaan beoefenen omdat plotselinge bewegingen grote druk op de gewrichten kunnen geven, hetgeen niet goed is voor gewrichten die lijden aan artrose.
Overbelasting voorkomen
Als je artrose hebt is het belangrijk om overbelasting te voorkomen. Ondanks dat je het gewricht met artrose moet blijven bewegen moet je het niet overbelasten. Onnodige belasting van het gewricht met artrose is onverstandig. Heeft u last van artrose in uw rechter hand, dan kunt misschien uw linker hand beter gebruiken voor de klus die u wilt uitvoeren. Krijgt u pijn bij het bewegen van het aangedane gewricht, dan is het verstandig om de volgende keer het gewricht wat minder te belasten. Ook is het verstandig om gewrichten niet te lang achter elkaar te bewegen en uw handig zo nu en dan te veranderen, om zo klachten van artrose te voorkomen.
Goed bewegen en een goede houding
Een goede houding en een goede manier van bewegen is belangrijk om artrose tegen te gaan. Ga naar een fysiotherapeut om te leren hoe u beter kunt bewegen en artrose tegen kunt gaan.